De Vreemdelingenwet is de wet die regelt wie een vreemdeling is en onder welke omstandigheden en voorwaarden de vreemdeling in Nederland mag verblijven. Daarnaast regelt de wet bevoegdheden van verschillende personen en organisaties en biedt de wet de mogelijkheid om op te treden tegen personen die verplichtingen uit de wet niet nakomen. Tot slot regelt de wet ook een aantal procedures. De vreemdelingrechtelijke procedures wijken op een aantal punten af van de standaardprocedures in het bestuursrecht.
De Vreemdelingenwet is een typisch voorbeeld van een raamwet. Dat betekent dat alles in de wet slechts globaal is geregeld. Veel normen uit de wet moeten nog uitgewerkt worden in lagere regelgeving. Dit zorgt ervoor dat regelgeving relatief eenvoudig kan worden aangepast en dus flexibel kan reageren op situaties die zich voordoen. De regelingen waarin de wet verder is uitgewerkt zijn met name het Vreemdelingenbesluit, het Voorschrift vreemdelingen en de Vreemdelingencirculaire.